Google’ın Bebeklik Döneminde Bir Türk Bilim Adamının Kurduğu Arama Motoru Hakia Neden Tutamadı?
Mart 2004’te Hakia, yapay zeka araçlarını yenecek çok fazla arama motoru bile yokken bulundu. ChatGPT’ye örnek olarak, Dönemin anahtar kelime arama motorlarından farklı olarakanlamsal bir arama motoruydu.
“Kaşif” anlamına gelen Fince “hakija” kelimesinden türemiştir, Turkcell’in kurucu ortağı Hatta Murat Vargı’dan 5 milyon dolarlık yatırım aldı. İlk Türk arama motoru Hakia’nın nasıl ortaya çıktığına, neler yaptığına ve neden başarısız olduğuna daha yakından bakalım.
Diğer tüm arama motorlarının ötesinde bir vizyon geliştirildi.
merkezi New York’ta bulunan Hakia; hesaplamalı dilbilim, matematik, ontolojik anlambilim ve bulanık mantık kullanarak indeksleme altyapı teknolojisiaçıklığa kavuşmuş.
Google dahil diğer arama motorlarının anahtar kelime analizi yaptığı o yıllarda Hakia bunun ötesine geçmeyi planlıyordu. Arama motoru seninle konuşuyor Bir nevi yardımcınız olur.Size bir yerden tanıdık geliyor olmalı…
Google’ın Türkiye’deki tekliğini ortadan kaldırmak istedi.
2004 yılında kurulan Hakia, 2 yılda 11 milyon dolarlık yatırım aldı ve 2008 yılında Türkçe versiyonu da yayınlandı. Aslında Hakia’nın en başından beri planı, Türkiye’de Google’ın yerini alacaktı.
Hakia’nın; QDEX Engine (arama sorgularını cümle düzeyinde analiz ediyor) ve SemanticRank Algorithm (kavramları birbirine bağlayan ontolojik semantik) iki teknolojivardı.
Diğer alt kategorileri de ekleyerek gelişimini sürdürmüştür.
2008’de birkaç alt arama kategorisi de eklendi. Bunlar; saygın siteler, resimler, başkalarıyla tanışma, haberler gibi öğeler. Ayrıca, bir ila bir yıl tekrar, en güzel 10 Anlamsal Web çalışmasından biriseçildi.
2011 yılında Hakia, arama motoru özelliklerini kaybetti. Borsa ve ekonomi alanında hizmet vermekkarar alarak 2014 yılında faaliyetlerini tamamen durdurmuştur.
Ne yazık ki Hakia hedeflerine ulaşamadı.
Sorgulama özelliğinde sorunlar vardı ama kapanmasının ardındaki en değerli sebeplerden biri de tahmin edilebileceği gibi, Google’ın internet ve arama motorlarıonun hakimiyetiydi.
Hakia kapatılmış olsa da, gerçekten 2004 ve sonraki yılların bağlamını dikkate almış. ciddi bir vizyonları varReddedilemez.
